Бүгін, 2025 жылдың 9 мамырында Екінші дүниежүзілік соғыс аяқталғанына 80 жыл толып отыр. Осы айтулы күнге орай, «Білім Қазына» қоғамдық қорының ұжымы Алматы қаласындағы Кеңсай зиратына барып, Отан үшін отқа түскен батырлардың рухына тағзым етіп, құран бағыштады.
Кеңсай зираты – еліміздің тарихында өшпес із қалдырған қаһармандардың мәңгілік мекені. Мұнда Даңқты Бауыржан Момышұлы, Рейхстаққа Жеңіс туын тіккен ержүрек баһадұр Рақымжан Қошқарбаев және аспаннан жауға қарсы шабуыл жасаған қанатты ер Талғат Бигелдинов сынды асыл азаматтар жерленген.
Бауыржан Момышұлы – қазақтың батыр ұлы, даңқты қолбасшы. Мәскеу түбіндегі шайқаста көрсеткен ерлігі мен тактикалық шеберлігі бүкіл әлемге танымал. Оның «Артымызда Мәскеу» деген ұраны жауынгерлерге рух беріп, жеңіске деген сенімін арттырды. Бауыржан атамыздың өшпес ерлігі мен даналығы біз үшін әрқашан үлгі болып қала береді.
Ол соғыстан кейін де белсенді өмір сүріп, әскери академияда дәріс оқыды, жастарды патриоттық рухта тәрбиелеуге зор үлес қосты. Оның қаламынан туған «Ұшқан ұя», «Мәскеу үшін шайқас», «Генерал Панфилов» секілді шығармалары әлі күнге дейін оқырмандарын тәнті етіп келеді. Сонымен қатар, Бауыржан Момышұлының адамгершілік қасиеттері де ерекше болған. Ол әділдікті, адалдықты жоғары бағалап, өзінің қарамағындағы жауынгерлерге әрдайым қамқорлықпен қараған. Оның «Тәртіпке бағынған құл болмайды» деген қанатты сөзі бүгінгі күнге дейін өз маңызын жойған жоқ.
Рақымжан Қошқарбаев – Рейхстаққа Жеңіс туын бірінші болып тіккен қазақстандық жауынгерлердің бірі. Оның бұл ерлігі – бүкіл қазақ халқының мақтанышы. Жаудың оғы мен жарылыстарына қарамастан, ол өз жолдастарымен бірге жеңістің символын Рейхстақтың төбесіне қадап, тарихқа алтын әріптермен жазылды. Рақымжан Қошқарбаев 1924 жылы Ақмола облысында дүниеге келген. Ұлы Отан соғысы басталған кезде ол жас болса да, өз еркімен майданға аттанады. Әскери дайындықтан өткеннен кейін, ол 1-ші Беларусь майданында барлаушы болып қызмет етеді. Соғыстан кейін Рақымжан Қошқарбаев әскери қызметін жалғастырды. Өкінішке орай, оның ерлігі ұзақ уақыт бойы толық бағаланбай келді. Дегенмен, тәуелсіздік алғаннан кейін оның есімі қайта жаңғырып, 1999 жылы «Халық қаһарманы» атағы берілді.
Талғат Бигелдинов – екі мәрте Кеңес Одағының Батыры атанған әйгілі ұшқыш. Ол әуеде асқан ерлік көрсетіп, көптеген әуе шайқастарына қатысып, жаудың ұшақтарын талқандады. Оның батылдығы мен шеберлігі майдан даласындағы жауынгерлердің рухын көтеріп, жеңіске жетуге зор үлес қосты.
Ұлы Отан соғысы басталған кезде Талғат Бигелдинов майданға аттанып, Ил-2 штурмовик ұшағында ұшты. Ол қауіпті тапсырмаларды орындауда асқан шеберлік пен батылдық көрсетті. Әуедегі шайқастарда жаудың көптеген әскери техникасы мен тірі күшін жойды. Оның әрбір ұшуы – ерлікке толы тарих.Талғат Бигелдиновтің екі мәрте Кеңес Одағының Батыры атануы оның майдандағы ерен еңбегінің жемісі. Ол жүздеген жауынгерлік ұшуды жүзеге асырып, өзінің батылдығымен, табандылығымен және ұшу шеберлігімен көзге түсті. Оның қатысуымен өткен әрбір әуе шайқасы жау үшін үлкен шығынға ұшырады.Соғыстан кейін Талғат Бигелдинов әскери қызметін жалғастырды. Ол авиация саласында үлкен жетістіктерге жетіп, жас ұшқыштарды тәрбиелеуге көп күш салды. Сондай-ақ, ол қоғамдық жұмыстарға да белсене араласып, елдің дамуына өз үлесін қосты.
Бүгін «Білім Қазына» қорының ұжымы осы үш қаһарманның және барлық майданда қаза тапқан боздақтардың рухына тағзым етіп, олардың ерлігін еске алды. Ұрпақтан ұрпаққа жеткізілетін бұл ерліктер ешқашан ұмытылмайды. Олар біздің жүрегімізде мәңгі сақталады.
Ұлы Жеңіс күні құтты болсын! Ерлеріміз мәңгілік жадымызда!